Voor het isoleren van spouwmuren worden verschillende materialen gebruikt. De materialen en werkwijze die wordt gehanteerd bij het plaatsen van spouwmuurisolatie zijn erg belangrijk en bepalen de duurzaamheid en efficiëntie van de ingreep. In dit artikel hebben we een overzicht gemaakt van de meestgebruikte isolatiematerialen voor spouwmuurisolatie.
Kurkkorrels
Kurkkorrels zijn een lichtbruin, natuurlijk isolatieproduct. Eigenlijk bestaan de korrels uit een mengsel van kurk en eikenschors. Het is een licht en elastisch materiaal. Kurk is nagroeibaar en milieuvriendelijk. Bovendien is het gemakkelijk zelf te plaatsen. In de vorm van platen wordt kurk vaak gebruikt als spouwmuurisolatie of dakisolatie, in vloeren of plafonds bij nieuwbouw. De korrels worden vaak gebruikt als vulmateriaal bij thermische en akoestische isolatie. Ook bij spouwmuurisolatie worden wel eens kurkkorrels gebruikt.
Eigenschappen van kurkkorrels
Kurkkorrels bestaan uit 100% natuurlijk en nagroeibaar materiaal. Ze zijn van nature bestand tegen veroudering. Daardoor neemt de isolerende waarde nauwelijks af na verloop van tijd. Ze hebben een lambdawaarde van tussen de 0,038 en de 0,040 W/mK. De warmteopslagcappaciteit bedraagt ca. 1,670 J/kgK en het volume tussen de 110 en de 180 kg/m³. De diffusieweerstand van kurk ligt tussen de 25 en de 30 en het materiaal behoort tot klasse B2 op vlak van brandwerendheid. De vormvastheid is volledig afhankelijk van het soort kurk dat wordt gebruikt. Er zijn verschillende densiteiten en diktes verkrijgbaar. Kurkkorrels worden ook vaak verwerkt in nieuwbouw en gebruikt om houtstructuren mee op te vullen. Dit verbetert zowel de akoestische als de thermische prestaties van wanden en vloeren aanzienlijk!
Voordelen van kurkkorrels
• 100% natuurlijk
• Uitstekende thermische isolatie
• Goede akoestische isolatiewaarde: geluidsdempend
• Voelt warm aan
• Warmtebestendig
• Ondoordringbaar
• Natuurlijk vochtwerend
• Schokbestendig
• Elastisch
• Antistatisch
• Geen voedingsbodem voor insecten (bv. termieten) of knaagdieren (bv. muizen)
• Gemakkelijk zelf te plaatsen
• Lage verouderingscoëfficiënt
Nadelen van kurkkorrels
• Zet uit
• Relatief duur
• Enkel verkrijgbaar bij gespecialiseerde verdelers
Glaswol
Glaswol behoort tot de groep van minerale producten en wordt vaak gebruikt als isolatiemateriaal. Het bestaat uit zuiver zand, gerecycleerd glas en (voor het grootste deel) uit lucht. Het is niet oplosbaar in water of brandbaar. Werken met glaswol kan allergische reacties veroorzaken. Daarom moeten installateurs zich wapenen met werkhandschoenen en stofmaskers. Bij na-isolatie van spouwmuren wordt het gebruikt in de vorm van vlokken.
Eigenschappen van glaswol
Glaswol bestaat zowel in dekens als platen voor isolatie en is gemakkelijk zelf te plaatsen. Glaswol heeft sterke vezels die goed hechten. Het wordt vaak gebruikt als isolerend materiaal voor spouwmuren bij nieuwbouw. Soms is een aluminium coating voorzien als extra bescherming tegen vocht. Bij vochtproblemen gaat de isolerende waarde immers gemakkelijk achteruit. Bij na-isolatie worden meestal vlokken glaswol gebruikt. De minerale vezels van glaswol kunnen vrijkomen bij het plaatsen van de isolatie, vooral bij snijden of zagen. Deze vezels kunnen irritatie veroorzaken op de huid, aan de ogen en aan de luchtwegen. Daarom wordt afgeraden minerale wol te plaatsen bij warm en vochtig weer.
Voor een perfecte en blijvende hechting wordt vaak kunsthars gebruikt. Dit kan ook allergische reacties uitlokken. Daarom kan men best contact opnemen met een erkende isolatiefirma. Zij zijn gespecialiseerd in de plaatsing van isolatiemateriaal en zijn gewend de nodige voorzorgen en bescherming te voorzien. Glaswol heeft een lambdawaarde van tussen de 0,032 en de 0,040 W/mK. De warmteopslagcapaciteit bedraagt 800 J/kgK. De massadichtheid is zo’n 65 kg/m³ en het volume ligt rond de 25 kg per m². De diffusieweerstand is 1. Qua brandklasse kan men de meeste glaswoltypes onderbrengen in categorieën: A2, S1 en d0.
Voordelen van glaswol
• Zeer hoge isolatiewaarde
• Goede kierafdichting
• Brandveilig (onbrandbaar en brandwerend)
• Niet oplosbaar in water
• Gemakkelijk vast te klemmen of te bevestigen met nietjes of spijkertjes
• Samendrukbaar
• Dampopen
• Soepel (vangt oneffenheden op)
• Rotvrij
• Bestand tegen allerlei weersomstandigheden
• Geen voedingsbodem voor schimmels en bacteriën (tenzij bij vochtproblemen)
• Relatief goedkoop
• Lichter dan steenwol
Nadelen van glaswol
• Kan allergische reacties, irritatie of jeuk veroorzaken op de huid, in de ogen of luchtwegen
• De harsen kunnen formaldehyde bevatten (schadelijk voor de gezondheid)
• Bij plaatsing kunnen er vezels vrijkomen
• De isolatiewaarde vermindert bij samendrukken
• Moet met voorzichtigheid worden behandeld
• Niet geschikt voor gevoelige of allergische personen
• Minder geschikt als geluidsisolatie (dan steenwol)
• Perfect nestmateriaal voor ongedierte
• Bij een onregelmatige spouw, kunnen vochtproblemen ontstaan na de isolatie
• Bij vocht gevoelig voor schimmels en bacteriën
Steenwol
Steenwol wordt ook wel rotswol genoemd. Het is een isolatiemateriaal vervaardigd uit diabaas of basalt (vulkanisch stollingsgesteente). Steenwollen matten worden gemaakt door steenmassa te smelten bij 1400°C en deze weg te slingeren met behulp van een spinner, waardoor de vloeistof weer stolt tot draden. Vervolgens wordt aan die draden een bindmiddel toegevoegd. Dit mengsel wordt verhard tot een mat in een verhardingsoven. Steenwol wordt regelmatig gebruikt als materiaal bij warmte-isolatie. Het gesmolten gesteente wordt dan verwerkt tot losse vezels. Met de nodige bindmiddelen en waterafstotende stoffen worden deze vezels dan verwerkt in steenwoldekens voor isolatie. Voor na-isolatie van spouwmuren worden vlokken steenwol gebruikt.
Eigenschappen van steenwol
Steenwol heeft een lambdawaarde van tussen de 0,033 en de 0,042 W/mK. De warmteopslagcapaciteit bedraagt 800 J/kgK. De massadichtheid is maar liefst 80 kg/m³ en het volume ligt rond de 31 kg per m². De diffusieweerstand is meestal tussen de 1,2 en de 1,5. Steenwol is op zichzelf brandwerend maar het hydrofobe hars waarmee de vlokken vaak worden vastgezet is wel brandbaar.
Voordelen van steenwol
• Hogere geluidsisolerende werking (dan glaswol)
• Brandveilig (onbrandbaar en brandwerend)
• Hoge drukweerstand
• Soepel (vangt oneffenheden op)
• Zet niet uit
• Krimpt niet
• Duurzaam
• Veroudert niet
• Natuurlijk product (kiemvrij en anorganisch)
• Geen voedingsbodem voor bacteriën en schimmels (tenzij bij vochtproblemen)
• Geurloos
• Vrij goedkoop
• Gemakkelijk zelf te plaatsen
• Gemakkelijk vast te klemmen of te bevestigen met nietjes of spijkers
• Recycleerbaar
Nadelen van steenwol
• Lagere isolatiewaarde dan glaswol
• Zwaarder dan glaswol
• Kan allergische reacties, irritatie of jeuk veroorzaken op de huid, in de ogen of luchtwegen
• De harsen kunnen formaldehyde bevatten (schadelijk voor de gezondheid)
• Bij vouwen, knippen of snijden, komen er vezels vrij
• Perfect nestmateriaal voor ongedierte
• Bij vocht gevoelig voor schimmels en bacteriën
Perliet
Perliet is een soort amorf vulkanisch glas / gesteente dat bij temperaturen tussen de 850 en 900°C zacht begint te worden. Het water dat aanwezig is in het glas vormt talloze minuscule belletjes. De reflectie van deze opgesloten belletjes zorgt voor de helder witte kleur van het materiaal. Vaak wordt het in de vorm van platen gebruikt als isolatiemateriaal en in de vorm van korrels bij spouwmuurisolatie.
Perliet is een industrieel mineraal dat bestaat uit siliciumoxide en aluminiumoxide. Het wordt meestal gevormd door hydratatie van obsidiaan. Vandaar dat het een hoog watergehalte heeft. De ruwe minerale grondstof vermiculiet is een mica-achtige delfstof met een gelaagde structuur. Net als bij veel andere isolatiematerialen wordt perliet door hitte geëxpandeerd. Door het uitzetten krijgt het goede isolerende eigenschappen. Na verwerking is het een licht materiaal, commercieel gebruikt voor verschillende doeleinden, waaronder isolatie. Als isolatiemateriaal wordt het vaak toegepast bij het isoleren van daken, muren en vloeren. Bij de na-isolatie van spouwmuren wordt het materiaal in korrelvorm via een inbrengpistool via kleine gaatjes in de spouw gespoten. Hoewel de isolerende werking van perliet iets minder is dan andere isolatiematerialen heeft het toch talloze voordelen.
Eigenschappen van perliet
Perliet is weinig hygroscopisch en niet capilair wat maakt dat het als isolatiemateriaal goed bestand is tegen water en vocht. De lambdawaarde van perliet ligt rond de 0,051 W/mK. De warmteopslagcapaciteit bedraagt 900 J/kgK. De massadichtheid is zo’n 135 – 165 kg/m³. De diffusieweerstand is 5. De brandklasse van perliet is A1. Perliet is dus onbrandbaar.
Voordelen van perliet
• Relatief goede isolerende eigenschappen
• Brandwerend
• Schimmelwerend
• Stabiel / inert
• Blijvend vormvast
• Drukvast
• Zeer duurzaam
• 100% natuurlijk
• Geurloos
• Hygiënisch
• Niet irriterend
• Ongevoelig aan diverse weersomstandigheden (vocht, temperatuur,…)
Nadelen van perliet
• Minder goede isolatiewaarde
• Enkel verkrijgbaar in speciaalzaken
UF-schuim
UF-schuim bestaat uit ureumformaldehyde(UF) en is uitermate geschikt voor het herstellen van spouwmuren. Ureumformaldehydeschuim ontstaat wanneer met een pistool UF-hars wordt geïnjecteerd. Wanneer het hars in contact komt met de lucht ontstaat er een schuimmassa. Voor deze schuimmassa het injectiepistool verlaat, wordt fosforzuur toegevoegd aan het schuim als katalysator. Hierdoor zal het schuim gaan harden na een 60-tal seconden. Men heeft dus slechts een korte tijd om het schuim in niet-gestolde vorm in de spouw te spuiten. Dit zorgt ervoor dat u best een beroep doet op vakmensen met jaren ervaring voor het na-isoleren van spouwmuren met UF-schuim. Na het stollingsproces moet het schuim nog een aantal weken uitdrogen om zijn isolerende functie optimaal te kunnen vervullen.
Hierbij zal het schuim ook wat krimpen, waardoor onvermijdelijk scheurtjes zullen ontstaan in de schuimbrokken. In de zomer krimpt het schuim meer dan in de winter door de hogere droogsnelheid van het materiaal. Doordat UF-schuim krimpt is het erg belangrijk om niet te veel water te gebruiken om het krimpen te beperken tot 8% of minder. Als het schuim te veel krimpt, kunnen grote scheuren leiden tot het loskomen van de isolatie. UF-schuim heeft unieke eigenschappen en is erg geschikt voor het herstellen van spouwmuren voor men een ander isolatiemateriaal gebruikt. Men neemt echter best contact op met een professionele isolatiefirma voor het toepassen ervan. Werken met UF-schuim is een erg complex proces dat veel kennis en ervaring vereist.
Eigenschappen van UF-schuim
Ureumformaldehydeschuim is zeer dampdoorlatend en heeft in de praktijk een lambdawaarde van rond de 0,084 W/mK. In het laboratorium gemeten komt de lambdawaarde neer op 0,028 tot 0,035 W/mK. De diffusieweerstand ligt tussen de 1,2 en de 1,5 maar ligt in de praktijk vaak ook hoger.
Voordelen van UF-schuim
• Zeer geschikt voor spouwmuurherstel
Nadelen van UF-schuim
• Slechts een matige tot redelijke isolatiewaarde
• Slechte geluidsisolerende waarde
• Slechts redelijk duurzaam
• Slechts redelijk brandveilig
• Moet goed worden gesynthetiseerd op de bouwplaats
• Risico op vochtproblemen bij slechte verdeling materiaal
• Formaldehyde wordt beschouwd als schadelijk voor de gezondheid
• Formaldehyde kan irritaties veroorzaken op de huid, ogen en luchtwegen
• De eerste dagen na de isolatie kan men een typische formaldehydegeur waarnemen
Resolschuim (PF)
Resolschuim, meer bepaald resolhardschuim, is een degelijk, brandveilig isolatiemateriaal met een gesloten celstructuur, in tegenstelling tot zacht schuim, wat een open celstructuur heeft. Het bestaat voornamelijk uit aardgas, bakeliet en aardolie (in mindere mate). Resolschuim ontstaat wanneer men resolhars combineert met een katalysator en een milieuvriendelijk blaasmiddel. Bij de productie worden chemische stoffen gebruikt, onder andere fenol, ureum en fenolformaldehyde. Dit zorgt voor een scheikundige reactie die warmte opwekt. Het blaasmiddel zorgt dan voor een vaste, 100% gesloten celstructuur. In vergelijking met PUR-schuim is deze celstructuur erg fijn. Daardoor garandeert resolschuim als isolatiemiddel een betere thermische stabiliteit en brandweerstand. PF wordt vaak gebruikt bij isolatie in de vorm van platen. Bij na-isolatie van spouwmuren wordt voornamelijk het schuim gebruikt.
Eigenschappen van resolschuim
PF of resolschuim heeft een hoge drukvastheid en wordt daarom vaak toegepast wanneer veel belang wordt gehecht aan thermische isolatie, begaanbaarheid, brandveiligheid en duurzaamheid. In spouwmuren is het ook populair omwille van de zeer lage lambdawaarde van PF. Daardoor kan men immers met een dunnere laag een even grote isolatie bereiken als met ander isolatiemateriaal. Van alle kunststofmaterialen is het de minst milieubelastende. Toch kan resolschuim als isolatiemateriaal niet echt milieuvriendelijk worden genoemd.
De lambdawaarde van resolschuim bedraagt tussen de 0,021 en de 0,022 W/mK. De volumemassa is 40 kg/ m³. De diffusieweerstand bedraagt 35 en de brandklasse is B, S1, D0.
Voordelen van resolschuim
• Zeer brandveilig
• Drukvast
• Hoge thermische isolatiewaarde
Nadelen van resolschuim
• Milieubelastend (maar minder dan bij polyurethaan)
• Vochtgevoelig en niet vochtregulerend
• Bevat schadelijke chemische stoffen (die tijdens de productie brandbaar en explosief kunnen zijn)
EPS (Geëxpandeerd polystyreen)
Polystyreen is een vrijwel altijd witte kunststof die in zijn geëxpandeerde of uitgezette vorm ook wel gekend staat als tempex, of in de volksmond: isomo of piepschuim of isomo (naar het merk). EPS behoort tot de kunststoffen en wordt geproduceerd uit styreen, een restproduct van aardolie. Door een chemische reactie van styreen met pentaan en waterdamp, krijgt het zijn typische schuimachtige eigenschappen. Polystyreen wordt door toevoeging van CO² en een blaasmiddel tot isomo bolletjes of parels gemaakt die met stoom worden verhit en zo aan elkaar gaan smelten. Een blok, plaat of ‘flake’ piepschuim bevat zo’n 10 miljoen bolletjes of parels, bestaande uit een 3000-tal gesloten met gas gevulde cellen. Dit product wordt al decennia lang succesvol gebruikt als isolatiemateriaal. Het heeft zeer goede thermisch isolerende eigenschappen waardoor het vaak wordt toegepast bij isolatie van daken, muren en vloeren. EPS is niet de meest milieuvriendelijke isolatie-oplossing door de aard van zijn basisgrondstof en de chemische reacties bij productie. Het materiaal is wel erg licht, waardoor het gemakkelijk is om te verwerken en te plaatsen. Bovendien is het volledig recycleerbaar.
Eigenschappen van EPS
Geëxpandeerd of uitgezet polystyreen is verschillend van geëxtrudeerd of samengeperst piepschuim (XPS). XPS is duurder maar heeft een hogere isolatiewaarde. Het wordt echter slechts in platen geproduceerd en is daarom niet geschikt voor na-isolatie van spouwmuren. EPS wordt ook in platen vervaardigd voor isolatie. Vaak wordt er ook nog een aluminiumlaagje voorzien als extra vochtbarrière. In de vorm van parels is het uiterst handig en enorm populair bij spouwmuurisolatie.
EPS heeft doorgaans een lambdawaarde van tussen de 0,030 en 0,040 W/mK. De warmteopslagcapaciteit is 1.500 J/kgK. De volumemassa bedraagt tussen de 15 en de 35 kg/m³ en de diffusieweerstand tussen de 20 en de 100. Qua brandveiligheid wordt het materiaal geklasseerd in volgende brandklassen: B, S1 en D0.
Voordelen van EPS
• Uitstekende isolatiewaarde (minder isolatie nodig voor zelfde resultaat)
• Zeer licht van gewicht
• Vochtwerend en grondwaterneutraal (isomo drijft)
• Waterdampopen
• Vormvast (krimpt nauwelijks, veroudert niet)
• Drukvast (redelijk wat draagkracht)
• Rotvrij en schimmelvrij
• Duurzaam
• Brandveilig en zelfdovend gemaakt (brandt van nature bij 75°C)
• Geen voedingsbodem voor schimmels en bacteriën
• CFK- en HCFK-vrij
• Vrij goedkoop (goedkoper dan XPS)
• Herbruikbaar
• Gemakkelijk recycleerbaar (als monomateriaal)
• Goed bestand tegen niet-aardoliederivaten
• Gemakkelijk verkrijgbaar
• Niet allergeen
Nadelen van EPS
• Kan worden aangetast door ongedierte
• Styreen kan irriterend werken bij gevoelige of allergische personen
Isolatieparels
Isolatieparels zijn een bijzondere vorm van EPS. Ze nemen de goede isolerende eigenschappen van EPS en zetten die om in een vorm die gemakkelijk te gebruiken is voor spouwmuurisolatie. Isolatieparels worden vaak gebruikt voor na-isolatie van bestaande woningen, zowel voor daken, muren als spouwen. De isolatiekwaliteit hangt af van het type isolatieparels. Er zijn drie kwaliteitscategorieën: HR, HR+ en HR++. De laatste categorie zijn de minst goedkope maar de meest degelijke voor na-isolatie van spouwmuren. Polystyreenisolatie is volledig waterdampdoorlatend. Hierdoor kan de spouwmuur nog ‘ademen’ zonder dat vocht uw muren binnendringt. EPS in de vorm van parels vergroot dit effect nog eens omdat er openingen blijven tussen de bolle vorm van de isolatie.
EPS-parels zijn gemakkelijk te plaatsen en reukloos. Ze zijn bestand tegen rotten en aantasting door schimmels. Ze zijn ook vrij geluidsisolerend en brandveilig. Het materiaal is geschikt isolatiemateriaal voor zowel brede als smalle spouwen, lege spouwen of spouwen die al een eerste isolatielaag hebben. Het wordt ook gebruikt om bestaande isolatie te herstellen en heeft een zeer goede prijs-prestatieverhouding.
HR++ Termoparels® met toegevoegde grafiet
De hoogwaardige HR++ Termoparels® zijn bekende isolatieparels op de isolatiemarkt. De ultra-isolerende HR++Termoparels® van de beste isolatiekwaliteit zijn een recente innovatie met een lambdawaarde van 0,0337 W/m*K. Deze waarde (de warmtecoëfficiënt) drukt de thermische geleidbaarheid uit. De warmtecoëfficiënt is afhankelijk van temperatuur, dichtheid en het vochtgehalte en moet zo laag mogelijk zijn. Het Termoparel®-systeem werd in 1976 door Termokomfort op de markt gebracht. Sindsdien werd op deze manier al meer dan vijftien miljoen m² spouw geïsoleerd bij meer dan honderdduizend woningen. De HR++ Termoparels® zijn zwart van kleur in tegenstelling tot de HR en HR+ varianten, die wit zijn. Dit komt omdat er grafiet is toegevoegd aan deze isolatieparels.
Lees meer over Termoparels® in dit artikel.
Besparen op spouwmuurisolatie? Vergelijk offertes!
Denkt u na over spouwisolatie en heeft u al een voorkeur voor een bepaald isolatiemateriaal? Vraag via ons offertesysteem gratis meerdere offertes aan van isolatiefirma’s gespecialiseerd in spouwmuurisolatie. Door vrijblijvend verschillende offertes te vergelijken, heeft u kwalitatieve en duurzame (na-)isolatie voor een betaalbare prijs. Door slim te vergelijken en de goedkoopste oplossing te kiezen, bespaart u opnieuw veel geld!